W tym artykule znajdziesz odpowiedź na poniższe pytanie 👇

“Co to znaczy inteligentny dom, jakie są rodzaje, Jakie systemy rozważać, od czego zależy cena, w jakim momencie budowy trzeba o nim pomyśleć, czy elektryka musi być inaczej projektowana, kogo potrzeba do realizacji, korzyści z systemu inteligentnego domu?”

Inteligentny dom to taki, który sam zarządza swoimi zasobami reagując na potrzeby mieszkańców, lub zmienne środowiskowe.  Możemy wyróżnić kilka kluczowych systemów:

• Oświetlenia
• Ogrzewania / Chłodzenia
• Bezpieczeństwa
• Kontroli dostępu
• Zarządzania energią
• Kontroli ogrodu

Jakie rodzaje systemów wyróżniamy?

W skrócie:

Bezprzewodowe – Oparte na protokołach Zigbee, Z-Wave, standardzie konkretnego producenta (KNX RF/ Loxone Air) lub WiFi. Niektórzy producenci nazywają wciąż rozwiązaniami smart przekaźniki z jednostronną komunikacją radiową, jest to jednak taki archaizm, że aż szkoda czasu na jego opisywanie. Każdy z tych systemów do poprawnej pracy wymaga bramki, w przypadku rozwiązań opartych na WiFi bramką może być Twój domowy Router.

Kilka zalet systemów bezprzewodowych:

• Cena – Zwykle są to budżetowe rozwiązania
• Łatwość implementacji – Proste do uruchomienia nawet w przypadku starych domów (niektóre rozwiązania nie wymagają nawet w puszkach przewodu neutralnego)
• Prostota – Część rozwiązań umożliwia wdrożenie prostych automatyzacji bez użycia laptopa, wszystko możesz zrobić za pomocą swojego telefonu
• Łatwość rozwijania o kolejne funkcjonalności w przyszłości

Systemy tego typu mogą poprawnie pracować latami, mają jednak kilka minusów:

• Często widoczne opóźnienie pomiędzy akcją a reakcją
• Stosunkowo wysokie zużycie energii
• Są narażone na “zatłoczenie pasma” i gubienie pakietów
• Ciężko zasilić je buforowo – Awaria zasilania zwykle wiąże się z dezaktywacją całego systemu
• Część urządzeń może wymagać okresowej wymiany baterii
• SPOF w postaci bramki
• Ograniczone możliwości

Hybrydowe – oferowane przez topowych producentów takich jak: KNX, Loxone PL , Grenton. Najczęściej korzystamy z tych rozwiązań wtedy, gdy o czymś zapomnimy bądź nie ma możliwości wykorzystania przewodu np. do montażu włącznika na szklanych drzwiach przesuwnych. Zwykle najważniejsze funkcjonalności obsługuje system przewodowy, bezprzewodowym obsługuje się pojedyncze włączniki, przyciski naścienne lub czujniki obecności. Są magicy, którzy wykorzystują np. bezprzewodowe ściemniacze instalując je w rozdzielnicach (bo są tańsze) – można, ale my tak nie robimy.

Przewodowe – oferowane przez wielu producentów np. Loxone, Grenton, KNX, Ampio, Nexwell, Deimic etc. Opierają się na przewodach i magistralach takich jak CAN. Są to najstabilniejsze rozwiązania, które odpowiednio zasilone będą pracować latami bez konieczności interwencji. Przejdźmy do ich plusów i minusów.

Plusy:

• Najniższa awaryjność
• Najszybszy czas reakcji
• Bezdźwięczne, przekaźniki słychać tylko w rozdzielnicy
• Najprostszy serwis z racji łatwej dostępności do elementów
• Realnie podnoszą wartość nieruchomości
• Eliminują potrzebę tworzenia rewizji w ścianach czy sufitach podwieszonych
• Większe możliwości integracyjne

Minusy:

• Żeby zrobić je dobrze, należy pomyśleć o nich przed położeniem instalacji elektrycznej
• Cena, zwykle są to najdroższe rozwiązania
• Ograniczone możliwości rozbudowy w przyszłości,  jeśli okablowanie nie zostało przygotowane wcześniej

Jakie systemy rozważać?

Jest takie powiedzenie osób z branży – “nie ma złych systemów, są źli instalatorzy” W praktyce miałem w swojej karierze styczność z dziesięcioma rozwiązaniami, choć wszyscy producenci nazywają swoje rozwiązanie “smart” w części przypadków “smart” są one tylko z nazwy.

Wybór rozwiązania należy zacząć od pytania – po co mi inteligentny dom i w jakim momencie jestem. Ważna jest tu kolejność.

Jeśli budujesz nowy dom lub robisz generalny remont z wymianą instalacji i pozwalają Ci na to środki, zdecydowanie polecam wybór rozwiązań przewodowych, nie musisz wszystkiego robić od razu! Odpowiednio przygotowane okablowanie pozwoli Ci rozwijać system w przyszłości pozostając na przewodowej architekturze.

Jeśli planujesz wdrożyć funkcje smart w już zamieszkałym budynku i nie chcesz kuć ścian czy zalepiać puszek- skorzystaj z oferty systemów bezprzewodowych.

Jeśli zależy Ci na tym, by po prostu włączać / wyłączać światła z telefonu, móc centralnie zamknąć rolety, zdalnie otworzyć bramę kurierowi – każdy system będzie odpowiedni.

Jeśli inteligencję rozumiesz nieco szerzej, jako ekosystem w którym urządzenia znają swój stan wzajemnie i współpracują dla Twojego komfortu i oszczędności – zostaje Ci kilka rozwiązań.

Jeśli do tego dodamy, że system ma być prosto konfigurowalny przez samego użytkownika, działać powtarzalnie, przez co być prostym w obsłudze dla mnie zostaje już tylko jeden producent.

Zadanie sobie tych pięciu pytań przed spotkaniem z dowolnym integratorem systemów ID (Np. ze mną) znacząco skróci i uprości dobranie konkretnego rozwiązania. Co ważne – jeśli zadasz sobie te pytania samemu, odpowiesz na nie spokojnie i w skupieniu, nie będąc naciskany często marketingową gadką.

W jakim momencie budowy zacząć myśleć nad taką instalacją, czy elektryka musi być inaczej projektowana?

Zawsze, niezależnie od tego czy zdecydujemy się na system przewodowy czy bezprzewodowy warto pomyśleć o tych rozwiązaniach jak najwcześniej. Najlepiej jeszcze na etapie projektowania wnętrz/budowy. Dlaczego? W przypadku zastosowania systemów bezprzewodowych teraz czy w przyszłości warto zamontować puszki z kieszenią i odpowiednio przemyśleć włączniki do świateł. Sterowanie ogrzewaniem, klimatyzacją czy ogrodem to funkcjonalności, które odpowiednio okablowane pozwolą nam na ich wdrożenie bez psucia elewacji w przyszłości.

Czy elektryka musi być inaczej projektowana – to zależy od wielkości i stopnia skomplikowania instalacji.

W przypadku małych systemów zwykle wystarczy naniesienie najważniejszych zmian i wytycznych na już posiadany projekt, w przypadku systemów “full ID” uważam projekt za konieczny.

Z kilku względów:

1. Projektując mamy czas na przemyślenie co chcemy kontrolować
2. Posiadając projekt elektryk nawet z niewielkim doświadczeniem poradzi sobie z wykonaniem instalacji
3. Sprawdzenie instalacji przed tynkami z projektem gwarantuje, że o niczym nie zapomnimy
4. Projekt umożliwia prefabrykację rozdzielnicy i jej wstępne zaprogramowanie w siedzibie firmy, co znacząco ogranicza pomyłki
5. Po wykonaniu projektu jesteśmy w stanie dokładnie wyliczyć cenę instalacji, ukrytym kosztom mówimy NIE
6. Projekt pozwala nam przygotować instalację przewodową w sposób który umożliwi rozbudowę systemu w przyszłości
7. Projekt instalacji inteligentnej powinien być projektem wykonawczym instalacji elektrycznej. Oznacza to, że powinien on zawierać nie tylko wytyczne związane z okablowaniem urządzeń smart ale także wszystkich pozostałych systemów jak oświetlenie, zacienienie, gniazda, ogrzewanie, klimatyzacja, monitoring, bezpieczeństwo etc. Jeden projekt na którym jest wszystko

Kogo potrzeba do realizacji?

Wszystko zależy od złożoności projektu. Małe systemy bezprzewodowe często nie potrzebują nawet instalatora, jako osoba zaznajomiona ze smartfonem dobrze poradzisz sobie z ich konfiguracją. W przypadku większych projektów potrzebne są w uproszczeniu minimum cztery funkcje:

1. Projektant
2. Elektryk
3. Instalator
4. Wdrożeniowiec

Projektant to osoba która powinna mieć duże doświadczenie z przekrojem systemów. Jego rolą jest dobranie odpowiednich funkcjonalności i umiejętne skomunikowanie ich ze sobą. Efektem jego pracy jest projekt.

Elektryk rozumie się samo przez się. To firma która wykona instalację elektryczną zgodnie z projektem. Jako LiveWise staramy się wykorzystywać w tym celu sprawdzonych podwykonawców, najczęściej działających lokalnie – tak, by w przypadku ew. Serwisu zawsze mieć na miejscu kogoś, kto jest zaznajomiony z instalacją. Nie wiążemy jednak klienta do skorzystania z naszych usług w zakresie wykonania okablowania – masz znajomego elektryka? Z naszą pomocą i projektem na pewno poradzi sobie z wykonaniem takiej instalacji!

Instalator to osoba która wykonuje rozdzielnicę zgodnie z projektem, instaluje urządzenia końcowe i pod wodzą Wdrożeniowca – uruchamia system.

Programista musi znać system na którym jest wykonywana instalacja, znać go od strony programowej ale i sprzętowej. Jest to osoba która programuje rozdzielnicę, uczestniczy w procesie uruchamiania jej u klienta. W końcu zarządza procesem instalacji urządzeń i integruje je ze sobą. Zwykle to właśnie on jest odpowiedzialny za przekazanie instalacji do użytkowania przez inwestora.

To, że są minimum 4 role nie oznacza, że system muszą uruchamiać 4 osoby. Czasem sam zespół elektryków liczy kilkanaście osób, czasem kompletną realizację uruchamiają jedynie dwie osoby. Wszystko zależy od czasu jaki firma ma na uruchomienie systemu oraz od złożoności instalacji.

Jakie są korzyści z systemu inteligentnego domu?

Przede wszystkim znacząco podnosi się komfort użytkowania i energooszczędność. Dzięki prostocie obsługi i łatwości konfiguracji nawet złożone systemy oświetlenia czy ogrzewania i chłodzenia nie wymagają na co dzień ingerencji użytkownika. Znacząco minimalizujemy ilość paneli/włączników na ścianach jednocześnie uproszczając kontrolę całego domu.

Inteligentny dom to system naczyń powiązanych gdzie chłodzenie współpracuje z zacienieniem, oświetlenie z systemem alarmowym, pogoda kontroluje twój ogród a co najważniejsze ty w tym czasie możesz zajmować się tym, co dla Ciebie najważniejsze.

Twój dom może budzić cię naturalnym światłem i ulubionymi dźwiękami. Gdy zasypiasz, sam wyłączy całe oświetlenie, obniży temperaturę, uzbroi alarm i zamknie rolety. Jeśli zostawiłeś otwarte okno tarasowe – poinformuje Cię o tym.

Kiedy będziesz w pracy a niesforna pralka zacznie zalewać Twój dom odetnie dopływ wody i poprosi Cię o sprawdzenie czy wszystko jest w porządku.

Kiedy na placu w środku nocy pojawi się intruz – zapali oświetlenie ogrodowe i uruchomi zraszacze.

W kolejnych artykułach postaram się odpowiedzieć na resztę Waszych pytań.